خواص چای سبز
چای سبز گیاه متفاوتی از چای سیاه نیست. بلکه چای سبز گلبرگ‌های تازه گیاه چای است که بدون انجام هیچ فرایند اکسایشی به دست مصرف کننده می‌رسد. زادگاه اصلی چای سبز را می‌توان کشور چین دانست. چای سبز به دلیل داشتن مواد ضد سرطانی به مانند کاتچین که آنتی اکسیدان قوی است، در میان مردم شهرت پیدا کرده است.
کاتچین از جمله آنتی اکسیدان‌هایی است که به مراتب قوی‌تر از ویتامین E و C عمل کرده و موجب بهبود سلامتی افراد می‌شود. علاوه بر این میزان کافئین موجود در چای سبز برای کسانی که نباید کافئین مصرف کنند، مناسب و ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر از چای سیاه است. از این رو علاوه بر کشور چین، مصرف چای سبز در سایر کشورها نیز رو به گسترش است. در ادامه به خواص چای سبز اشاره خواهیم کرد.
نگهداری از چای سبز
چای سبز ماده‌ای است که حداقل فرآوری روی آن انجام شده است و به همین دلیل برگ‌های خشک‌شده، مانند هر ماده آلی دیگری در معرض تجزیه آنزیمی قرار دارند. به‌عنوان نمونه، برگ‌های چای سبز حتی پس از تولید هم می‌توانند با اکسیژن هوا ترکیب شود که در نهایت موجب تلخ شدن و خراب شدن چای می‌شود. چای سبز بیش از هر نوع چای دیگری مستعد این نوع واکنش‌هاست، بنابراین بهتر است به درستی نگهداری شود.
بهترین روش برای نگهداری از چای سبز، ریختن آن در ظرفی مات و تاریک و قرار دادن آن در محیطی سرد و خشک است. توصیه ما به شما این است که ظرف محتوی چای سبز را در یخچال قرار دهید. نکته دیگری که باید به خاطر بسپارید این است که تغییر دما موجب خرابی و تلخی چایتان می‌شود، بنابراین اگر یخچال را برای نگهداری از چای انتخاب کردید، دیگر نمی‌توانید آن را به مدت طولانی در محلی دیگر نگهداری کنید و این انتخاب باید دائمی باشد. این‌گونه نباشد که مثلاً دو روز در یخچال باشد و روز دیگر بیرون از آن، در دمای محیط. در ادامه به خواص چای سبز اشاره خواهیم کرد.
خواص چای سبز
- نوشیدن چایِ سبز را عاملی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان می‌دانند.
- دلیل اصلی ضد پیری بودن چای سبز وجود میزان قابل توجهی آنتی اکسیدان است.
- این دمنوش گیاهی در کاهش وزن و افزایش سوخت و ساز بدن موثر است.
- چای سبز مانع از بروز سرطان، افتادگی و چروک خوردن پوست به ویژه پوست صورت می‌شود.
- چایِ سبز باعث کاهش قابل توجه میزان کلسترول بد و افزایش میزان کلسترول خوب می‌شود.
- چایِ سبز با از بین بردن باکتری‌های نامناسب محوطه دهان، بوی بد دهان و تنفس بد بو را نیز رفع می‌کند.
- درصد بالای فلوراید چایِ سبز، عمده‌ترین دلیل تاثیر مثبت آن بر استخوان است.
- چای سبز فعالیت سلول‌های مغز به ویژه بخش‌های مربوط به حافظه را تقویت و تحریک می‌کند.
- نوشیدن این دمنوش مانع از بروز بیماری‌های کبدی به ویژه سرطان کبد می‌شود.
- ویتامین C موجود در چایِ سبز باعث تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری‌هایی مانند سرما خوردگی می‌شود.
- این دمنوش خاصیت آرام بخشی داشته و می‌تواند حالت تنش، افسردگی و استرس و هیجان را از بین ببرد.
غنی از EGCG
خوردن آب خالص ایده خوبی برای مصرف روزانه نیست و می‌توان چای سبز را جایگزین آن کرد. چای سبز می‌تواند بدن شما را به مانند آب، هیدراته کند، همچنین خواص چای سبز برای سلامت بدن بسیار زیاد است.
چای باکیفیت یا چای سبز دارای آنتی اکسیدان های پلی فنولی است که بر اساس یافته‌های محققان عاملی برای جلوگیری از بیماری‌های مختلف و پیشگیری کننده از روند پیری زودرس است.
پلی فنول ها تقریباً ۳۰ درصد از وزن برگ چای سبز خشک شده را به خود اختصاص می‌دهند. در دسته و خانواده پلی فنول ها، فلانوئید جای گرفته که یکی از مهم‌ترین مواد مؤثر در افزایش سلامتی انسان به نام کاتچین را در خانواده خود دارد. از جمله مهم‌ترین کاتچین های موجود در چای سبز اپی گالوکتشین گالات EGCG است. مطالعات پزشکی بر روی این ترکیب نشان می‌دهد، مصرف منظم آن می‌تواند خطر بروز بیماری‌های مختلف و خطرناک را کاهش دهد.
می‌توان گفت چای سبز در پاره‌ای از تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده خاصیت ضد سرطانی و کاهش دهنده سرعت رشد تومورهای بدخیم را از خود نشان داده است. عامل اصلی این اتفاقات را می‌توان اپی گالوکتشین گالات EGCG دانست. همچنین بیمارانی که تحت شیمی‌درمانی هستند با دریافت این ترکیب، بهبودی نسبی بهتری داشته‌اند. برای درک بهتر از اپی گالوکتشین گالات EGCG باید گفت که این ترکیب می‌تواند کاهش دهنده احتمال بروز آرتریوسکلروز، گرفتگی عروق مغزی، جمله قلبی، گرفتگی شریانی و اختلال در خون‌رسانی باشد.
چای سبز و فشارخون
مطالعات جدید در مورد چای سبز برخی از خواص تجربی که سابق بر این برای چای سبز تصور می‌شد را به صورت علمی اثبات کرده‌اند. با بررسی‌های انجام شده روی نمونه‌هایی که همگی مصرف کننده چای سبز بودند، دانشمندان به این نتیجه رسیدند که خوردن چای سبز می‌تواند در طولانی مدت فشارخون بالای افراد را کنترل کند. نتیجه این مطالعات بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت، همان‌طور که مجله تایمز در این مورد نوشت:
بعد از نوشیدن ۱۲ هفتگی چای سبز، فشارخون سیستولیک ۲٫۶ و دیاستولیک ۲٫۲ میلی‌گرم کاهش از خود نشان داد. جای سبز دارای خواص سلامتی فراوانی است که باعث شده چای سیاه به رتبه دوم نزول کند. انتظار داریم که کاهش فشار سیستولیک به میزان ۲٫۶ میلی‌متر جیوه، مرگ‌ومیر سکته مغزی را ۸ درصد، مرگ‌ومیر ناشی از عروق کرونری ۵ درصد کاهش دهد. در نهایت این عوامل رشد جمعیتی را ۴ درصد بهبود می‌بخشد.
متأسفانه این تحقیقات مقدار مصرف چای سبزی که بتواند خواص مشابه را در انسان به وجود آورد اعلام نکرده‌اند ولی مطالعات قبلی در این مورد به مصرف روزانه ۳ تا ۴ لیوان چای سبز در روز اشاره داشتند.
برای مثال مطالعات انجام شده در سال ۲۰۰۸ نشان داد که مصرف ۳ تا ۴ لیوان چای سبز به صورت روزانه خطر بروز بیماری قلبی و عروقی را کاهش داده است.
به طور مشابه، مصرف ۳ تا ۴ لیوان چای سبز، می‌تواند باعث تقویت قلب و سلامتی عروق شود. علاوه براین چای سبز باعث انبساط عضلانی و کاهش فشارخون نیز می‌گردد. پس می‌توانید از این خواص چای سبز با نظر پزشک بیشتر استفاده کنید.
کاهش خطر آلزایمر، چاقی و دیابت
ترکیبات شیمیایی و مغذی وجود دارند که به نظر می‌رسد خواص آنها برای بدن غیرقابل شمارش است. از جمله این مواد شیمیایی کاتچین هست. خوشبختانه همان‌طور که سابق بر این اشاره کردیم، چای سبز مقادیر زیادی کاتچین در اختیار دارد. کاتچین که آنتی اکسیدانی طبیعی است در چای سبز به عنوان یک معجزه عمل می‌کند.
علاوه بر تأثیراتی که سابق بر این برای سیستم گردش خون توسط کاتچین اشاره کردیم، مطالعات انجام شده حاکی از این است که گالوکتشین گالات EGCG تأثیر مثبتی بر روی مکانیسم سوخت و ساز بدن دارد که باعث افزایش اکسیداسیون چربی‌ها و پیشگیری از لاغری است. به همین دلیل مصرف چای سبز در کنار ورزش کردن باعث افزایش عملکرد ورزشکاران می‌شود.
مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۰ نشان داد که مصرف چای سبز به میزان ۳۳ درصد اکسیداسیون چربی در بدن را افزایش می‌دهد. همچنین گالوکتشین گالات EGCG می‌تواند موجب کاهش تولید چربی توسط سلول‌ها و افزایش دفع چربی از بدن شود. چاقی و دیابت دست در دست هم هستند که کاهش یکی می‌تواند بهبود در دیگری را باعث شود.
مطالعه بر روی موش‌های آزمایشگاهی نشان داد که مصرف عصاره غلیظ شده از چای سبز می‌تواند به مانند دارو ضد دیابت عمل کند و مانع پیشرفت دیابت و جتی درمان آن شود. همچنین دانشمندان در‌یافتند که مصرف چای سبز می‌تواند عملکرد مغز را به واسطه جلوگیری از گرفتگی عروق بهبود ببخشد.
به طور خاص می‌توان گفت که گالوکتشین گالات EGCG تولید پروتئینی با عنوان بتاآمیلوئید که عاملی برای بروز آسیب‌های مغزی و آلزایمر است را کاهش می‌دهد. آزمایش بر روی موش‌های آزمایشگاهی در سال ۲۰۰۵ نشان داد که مصرف گالوکتشین گالات EGCG می‌تواند درصد بروز آلزایمر را ۵۴ درصد کاهش دهد.
خواص چای سبز با زنجبیل
مزایای چای سبز از زمان های قدیم شناخته شده است و امروزه نیز با تحقیقات علمی ثابت شده که خواص درمانی فراوانی دارد. چای سبز اثرات آنتی اکسیدانی بسیاری دارد و به دلیل وجود برخی از آنزیم ها از سکته مغزی جلوگیری می کند. زنجبیل نیز دارای مواد مغذی فراوان از جمله آنتی اکسیدان های فراوانی است که برای عملکرد صحیح بدن ضروری می باشد. حال ترکیب این دو ماده مزیت های بالایی برای بدن دارند. چای سبز و زنجبیل سرشار از آنتی اکسیدان ها و آنزیم هایی هستند که به پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری ها کمک می کند.
خواص چای سبز با دارچین
برخی مطالعات نشان داده دارچین با تثبت میزان قند خون به کاهش اشتها کمک کرده و برای لاغری مفید است. دارچین همچنین با تقلید اثر انسولین باعث انتقال قند از جریان خون به سلول ها جهت سوخت و ساز می شود.
بهترین زمان نوشیدن
بهترین زمان برای نوشیدن چای سبز به منظور کاهش وزن، ۲ ساعت پس از صرف غذا در وعده‌های غذایی است. به این ترتیب شما علاوه بر آنکه از خواص چای سبز برای کاهش وزن بهره می‌برید، خللی در میزان جذب آهن به وجود نمی‌آورید؛ زیرا چای سبز همانند چای سیاه موجب کاهش جذب آهن موجود در غذا می‌شود.
چه میزان چای سبز می‌توانم بخورم؟
اگر برای افزایش متابولیسم بدن قصد دارید چای سبز را به برنامه روزانه خود اضافه کنید، باید توجه داشته باشید نوشیدن ۳ تا ۴ لیوان چای سبز در طول روز می‌تواند به این موضوع کمک کند. این تصور که نوشیدن چای سبز در دفعات زیاد می‌تواند میزان کالری سوزی در بدن را افزایش دهد، ایده اشتباهی است. بنابراین در بهره مندی از خواص چای سبز زیاده روی نکنید.
برای لاغری چای سبز بخوریم؟
افرادی که عادت به نوشیدن چای سبز دارند با کمک این نوشیدنی گیاهی به افزایش سوخت و ساز بدنشان کمک می‌کنند. در حقیقت چای سبز به دلیل داشتن ماده‌ای به نام پلی‌فنول می‌تواند به افزایش حرارت درونی بدن کمک کرده و به این ترتیب میزان سوخت انرژی موجود در سلول‌های چربی را افزایش دهد و تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر روند چاقی افراد داشته باشد. به شرطی که افراد چاق یا دارای اضافه وزن در روند رژیم غذایی خود و مقدار کالری روزانه‌ای که دریافت می‌کنند نیز تجدیدنظر کنند.
آیا خوردن چای سبز به تنهایی کافیست؟
بسیاری از مردم تصور می‌کنند تنها با نوشیدن چای گیاهی در طول روز می‌توانند به هدف بزرگی مثل کاهش وزن دسترسی پیدا کنند. در حالی که این دیدگاه به هیچ وجه صحیح نیست. نوشیدن چای گیاهی در کنار رعایت رژیم غذایی، فعالیت‌های بدنی و ورزش می‌تواند روند لاغری را سرعت ببخشد و با بهبود متابولیسم بدن میزان کاهش وزن را در طول هفته قابل ملاحظه کند، بنابراین افرادی که تصور می‌کنند بدون رعایت هیچ یک از نکات ذکر شده و تنها با نوشیدن چای سبز می‌توانند اضافه وزن خود را آن هم به شکل کاملا محسوس درمان کنند، سخت در اشتباه هستند.
چه افرادی نباید این دمنوش را بخورند؟
- مشکلات کلیوی یا کبدی، زخم معده یا اختلالات اضطرابی نباید مکمل‌های چای سبز یا عصاره آن را مصرف کنند.
- افرادی که دارای حساسیت شدید کافئین هستند ممکن است بی‌خوابی، اضطراب، تحریک پذیری، تهوع یا ناراحتی معده را تجربه کنند.
- افراد مبتلا به کم خونی، دیابت، گلوکوم یا پوکی استخوان باید قبل از مصرف چای سـبز یا مصرف عصاره، با پزشک خود مشورت کنند.
- افراد مبتلا به مشکلات قلبی یا فشار خون بالا، مشکلات کلیوی از نوشیدن این دمنوش خودداری کنند.
آیا چای سبز باعث کم خونی می‌شود؟
خوردن بیش از حد چای سبز و لبنیات احتمال کم‌خونی به خصوص در زنان را افزایش می‌دهد. از آن جایی که بسیاری از زنان جهت کاهش و تسریع در روند کاهش وزن به چای سبز روی می‌آورند همین امر احتمال ابتلای آنها به کم‌خونی را افزایش می‌دهد.
با ۶ ویژگی خاص چای سبز آشنا شوید
خواص چای سبز این (دمنوش لاغری) بسیار زیاد است و محدود به مواردی که در بالا اشاره کردیم نمی‌شود، بر همین اساس به معرفی تعداد دیگری از این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت.
رشد مو
یکی از خواص چای سبز این است که باعث تحریک ریشه‌های مو شده و سرعت رشد مو را افزایش می‌دهد. احتمالا به همین دلیل است که در بسیاری از شامپوهای تقویت مو از این گیاه استفاده می‌شود.
طراوت و شادابی پوست
شاید برای شما هم جالب باشد که در تولید برخی از انواع ماسک صورت از این گیاه استفاده می‌شود. چای سبز، سرشار از آنتی اکسیدان است که به سلامت و شادابی پوست صورت کمک زیادی خواهد کرد.
رفع پف زیر چشم
اگر شما هم پف زیر چشم و سیاهی دور چشم دارید کافیست یک تکه پنبه کوچک و استریل را به چای سبز آغشته کنید و زیر چشم خود قرار دهید و بعد از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با آب سرد صورت خود را بشوید. علت رفع این پف نیز وجود ویتامین کا در این چای است.
رفع پیری
یکی از خواص چای سبز این است که دارای آنتی اکسیدان فراوان بوده که مانع از شکل گیری رادیکال‌های آزاد در بدن شدن و مانع پیری است. بنابراین با تجویز پزشک خود آن را در رزیم غذایی خود قرار دهید.
رفع بوی دهان
بسیاری از افراد دچار بیماری بوی بد دهان هستند و دلایل خاص خود را دارد. خوردن چای سبز به رفع بوی بد دهان شد و مانع از تشکیل پلاک‌ها بر روی دندان‌ها شده و سلامت دهان و دندان شما را تضمین می‌کند.
تنظیم فشار خون
شاید برای شما هم جالب باشد که خوردن چای سبز سبز باعث جلوگیری از لخته شدن خون شده و فشار خون را تنظیم کرده و به سلامت قلب و عروق کمک خواهد کرد. البته استفاده خودسرانه از این دمنوش گیاهی را هرگز توصیه نمی‌کنیم، چرا که به تایید پزشک متخصص نیاز است.
طرز تهیه چای سبز چگونه است؟
برای نگهداری از چای سبز، آن را در ظرف تیره رنگ و به دور از نور خورشید قرار دهید. برای دم کردن چای سبز، آب را بجوشانید، ۱۰ دقیقه صبر کنید تا دمای آب به ۸۰ درجه سانتی‌گراد برسد، سپس پک قاشق چای‌خوری چای سبز را در داخل لیوان مخصوص دم چای سبز بریزید، آب جوش ۸۰ درجه را به آن اضافه کنید. دمای ۸۰ درجه برای کاهش تخریب آنتی اکسیدان های موجود در چای توصیه شده است.
بر خلاف دیگر دم‌کردنی‌ها، چای سبز نیازی به قرار دادن روی حرارت ملایم ندارد. درب ظرف را بگذارید و اجازه دهید که چای برای ۵ تا ۸ دقیقه دم بکشد. پس از این مدت چای آماده مصرف است.
از دم کردن چای در قوری استیل خودداری کنید چرا که تانن موجود در چای سبز با آهن رسوب می‌دهد.
طبع چای سبز چگونه است؟
طبع چای سبز سرد و خشک است. این نوع طبع باعث می‌شود که فعل و انفعالات سلولی کاهش یابد و همچنین روی پمپ سدیمی و پتاسیمی تاثیر می‌گذارد و در نتیجه با توجه به سرد بودن طبع چای سبز، مصرف آن برای برخی از افراد مضر است. همچنین اگر طبع شما نیز سرد و خشک است نوشیدن چای سبز چندان برای شما مفید نیست و سردی و خشکی مزاج شما را افزایش خواهد داد.